مقایسه‌ اضطراب اجتماعی- جسمانی و نگرش‌های خوردن در نوجوانان چاق و دارای وزن طبیعی: بررسی نقش تعدیل‌کنندگی فشار اجتماعی- فرهنگی برای کاهش وزن و تغییر بدنی

سابقه و هدف: مبانی نظری و پژوهشی این ایده را تقویت می‌کند که اضطراب اجتماعی- جسمانی و نگرش‌های خوردن در نوجوانان چاق و دارای وزن طبیعی متفاوت است. از این رو هدف پژوهش حاضر مقایسه‌ی اضطراب اجتماعی- جسمانی و نگرش‌های خوردن در نوجوانان چاق و دارای وزن طبیعی، با بررسی نقش تعدیل کنندگی فشار اجتماعی- فرهنگی برای کاهش وزن و تغییر بدنی بود. مواد و روشها: در این مطالعه‌ی توصیفی- مقطعی، 70 نوجوان دختر چاق و 72 نوجوان دختر دارای وزن طبیعی از میان دانش‌آموزان مدارس متوسطه‌ی شهرستان تبریز انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات با پرسشنامه‌های اضطراب اجتماعی- جسمانیِ موتل و کنروی (SPAS)، نگرش‌های خوردنِ گارنر و همکاران (EAT-26) و فشار اجتماعی- فرهنگی برای کاهش وزن و تغییر بدنیِ مک‌کاب و ریکیاردلی (SCIQ) انجام شد. داده‌های پژوهش با تحلیل واریانس دو عاملی چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: بر اساس نتایج پژوهش حاضر بین نوجوانان چاق و دارای وزن طبیعی از نظر نگرش‌های خوردن تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. اما اضطراب اجتماعی - جسمانی در نوجوانان چاق بیشتر از نوجوانان دارای وزن طبیعی بود. همچنین، فشار اجتماعی- فرهنگی بالا برای کاهش وزن و تغییر بدنی در افزایش اضطراب اجتماعی- جسمانی و خطر نگرش‌های خوردن مختل نقش معنی‌داری داشت. اما نقش تعدیل کنندگی در میزان اضطراب اجتماعی- جسمانی و خطر مختل شدن نگرش‌های خوردن نداشت. نتیجه گیری: فشار اجتماعی- فرهنگی بالا برای کاهش وزن و تغییر بدنی، عامل مهمی در افزایش اضطراب اجتماعی- جسمانی و خطر نگرش‌های خوردن مختل است. اما چاقی با اینکه عامل مهمی در افزایش اضطراب اجتماعی- جسمانی است، تأثیری در افزایش خطر مختل شدن نگرش‌های خوردن ندارد. واژگان کلیدی: اضطراب اجتماعی- جسمانی، نگرش‌های خوردن، چاقی، فشار اجتماعی- فرهنگی، نوجوانان دختر